مشکلات دانشمندان غربی در بدست آوردن جزوات اوستا

  مجموعه قوانین زرتشت یا وندیداد اوستا

پارسیان هندی و یا زرتشتیان ایرانی بالخصوص پس از ظهور اسلام یک جماعت محافظه کار به بار آمده‌اند و از این جهت ابراز کتاب زرتشت را به غیر از به دینان به دیگران جایز نمی‌شمردند و این مشکلی بود که محققان اروپائی در ابتدای امر برای بدست آوردن کتاب زرتشت با آن مواجه شدند.

علت عدم ترجمه وندیداد در دانشگاه تهران


  مجموعه قوانین زرتشت یا وندیداد اوستا
 
 اکنون باید دید چه شده است در برنامه اوستا شناسی دانشگاه تهران اغلب از یشتها و گاتها و یسنا گفتگو می کنند و بحث از وندیداد مهمترین و قدیمی ترین کتاب زرتشت را به فراموشی سپرده اند و یا چه شده است تاکنون از طرف آقای ابراهیم پورداود استاد اوستاشناسی در این دانشگاه ترجمه های دست نخورده و ناقص از یشتها و گاتها و یسنها آنهم به خرج و نفقه انجمن زرتشتیان بمبئی که یک موسسه مذهبی است انتشار یافته

ابراهیم پورداود، استاد اوستاشناسی


اما از وندیداد و فصول آن کوچکترین ترجمه و تفسیر بعمل نیامده است و حتی خود آقای پورداود نیز به این موضوع اشاره داشته و در کتاب خود وعده داده که قریباً ترجمه وندیداد را منتشر خواهد نمود ولی به وعده خود وفا ننموده و در آینده نیز یقیناً وفا نخواهد نمود علت این امر ناشی از این است که از مطالعه در مطالب وندیداد حقیقت دین زرتشت و افکار و عقاید وی بخوبی واضح و معلوم می شود اما ترجمه های فارسی پورداود از جزوات دیگر اوستا به منظور تبلیغات پارسیان هندی متعصب و ثروتمند انتشار یافته و با اوستای اصلی اختلاف فراوان دارند و این اختلافات را در قسمت عمده در تاریخ اجتماعی ایران باستان نقل نموده ایم و تکرار را بی لزوم می دانیم اما کتاب وندیداد چون فصل به فصل و ماده به ماده نوشته شده تغییر و تبدیل در عبارات آن غیر مقدور بود و از این جهات در ترجمه آن اقدام نکرده اند.
در ایران باستان اقوام دیگر خدایان متعدد را می پرستیدن. اما دانشمندان غربی در ابتدای امر برای بدست آوردن کتاب زرتشت با مشکلات گوناگون مواجه شدند و از این مشکلات باید به اختصار توضیح دهیم.

اوستاشناسی ریشه ای از ایران شناسی

  مجموعه قوانین زرتشت یا وندیداد اوستا

اوستا کتاب زرتشت پس از گرویدن ایرانیان به دین اسلام متروک شد و بجایی رسید که حدود سده پنجم هجری یاد ان نیز از خاطره ها محو گردید و حتی در کتب مورخان اسلامی و ایرانی وقتی از دین قدیم ایران و از زرتشت ذکری به میان آمده به خلاصه برگذار کرده اند و یا به حدس و احتمال سخن گفته اند.
آنکتیل دو پرون

آنکتیل دو پرون دانشمند پرشور فرانسوی نخستین کسی است که در نیمه سده هیجدهم میلادی برای بدست اوردن کتاب زرتشت به هندوستان سفر نمود و مدت سه سال در شهرهای پارسی نشین هند به تجسس پرداخت و بالاخره نسخ متعدد از نسک های اوستا از جمله نسک «وندیداد» را به زبان پهلوی و ترجمه های سانسکریت و گجرانی بدست آورد و به پاریس مراجعت کرد و مدت ده سال کوشید تا ترجمه آنها را در سال 1776 میلادی به فرانسه در سه جلد انتشار داد. انتشار این ترجمه هاتوجه دانشمندان اروپایی را به خود جلب نمود و همه جا به تحقیق و تجسس پرداختند و دانشمندانی امثال بورنف، دارمستتر، وست، راسک، و هوگ در مسافرت های خود به هند جزوات کاملتر و قدیمی تر را دست یافتند و ترجمه های متعدد از این جزوات و همچنین متون اوستا و ترجمه کتب پهلوی از قبیل بندهش و مینوخرد و دینکرد را منتشر ساختند و به تدریج رشته اوستا شناسی جزو باستانشناسی در دانشگاه های بزرگ جهان قرار گرفت.
اما از جزوات اوستا آنچه تاکنون بدست امده از یک سوم اوستای زمان ساسانیان تجاوز نمی کند و به پنج قسمت منقسم است.
یکی وندیداد، دوم یسنا یا گاتها، سوم یشتها، چهارم خورده اوستا، پنجم ویسپرد، «اوستا» گرچه الظاهر یک کتاب دینی است و مندرجات آن اغلب به شکل مکالمه و سوال و جواب زرتشت با خدای بزرگ وی «اهورمزدا» اماقسمت عمده بالخصوص «نسک وندیداد» راجع به بعضی مسائل تاریخی و جغرافیائی ایران باستان و احکام و قوانین جزائی و مدنی و مبارزه خدایان با اهریمن و دیوهای وی می باشد.
و اطلاع از این مسائل نه تنها از لحاظ دینی و اخلاق و عادات و احوال زندگی اقوام ایرانی و اقاید و افکار زمان زرتشت که مدت چند سده در کشور عزیز ما تا ابتدای اسلام مورد عمل قرار داشتند شایان بسی توجه می باشد و در حقیقت میتوان گفت که مسائا ارزنده و جالب دقت و در فصول وندیداد نقل شده اما جزوات دیگر به استثتای بعضی مطالب تاریخی راجع به سلطنت پادشاهان پیشدادی و کیانی و مبارزه آنان بر ضد تورانیان زردپوست اکثراً مشتمل بر یک مقدار سرودهای دینی و ادعیه و اوراد در ستایش ایزدان و خدایان زرتشت می باشد که در حین عبادت در معابد زرتشتی تلاوت می شد و از این جهت است که بحث از مطالب وندیداد قسمت عمده از کتب اوستاشناسان غربی را بخود مشغول ساخته است.

دیباچه

 دیباچه
وندیداد به معنی «قانون» است 

مجموعه قوانین زرتشت در اصطلاح اوستا بنام وندیداد موسوم است. این واژه از سه لفظ سانسکریت ترکیب یافته.
یکی «وی یا ویگ» vig به معنی ضد یا دشمن. دوم «دوه» به معنی دیو و عفریت.
سوم «داد یا داتم» Datem به معنی قانون است و این سه لفظ مجموعاً به عبارت «وی دوه داتم» vi daevo datem یا «ویگ دوه داتم» یا و «ندیداد» به معنی «قانون ضد دیو» یا «قانون دشمن دیو» می‌باشد.
زرتشت طبق بند ۲۳ و فصل ۲۵ وندیداد در توصیف از این قانون چنین می‌نویسد: «این قانون دشمن دیو‌ها، این قانون زرتشت بالا‌تر و زیبا‌تر از کلام‌های دیگر است».
اوستا در زمان ساسانیان به ۲۱ کتاب مشتمل بود و هر کتاب بنام Nask (با فتح نون) نامیده می‌شد و وندیداد نسک نوزدهم اوستا است که بطور کامل تا به عصر حاضر باقی مانده است.
 
قالب خاک طراحی شده توسط نرگس مینوخرد